Dit artikel werd in 1997 geschreven, steunende op de toen beschikbare gegevens.
Wie het aandachtig leest zal zien dat we geen stelling namen over wat de juiste betekenis van de naam Clauwaert is. Nu komen we echter een stap dichter bij de juiste betekenis en zie hiervoor de reeks artikels onder “geschiedkundige misvatting”. Het ontstaan van familienamen is gebeurd uit noodzaak. Wanneer de bevolking te groot werd, volstond het niet meer dat men één naam had, er was een tweede naam nodig om de personen van elkaar te kunnen onderscheiden. In Vlaanderen gebeurde dat reeds zeer vroeg, in de twaalfde eeuw. In Brabant daarentegen geraakten de familienamen slechts in de 14e eeuw ingeburgerd. De meeste familienamen zijn ontstaan als bijnamen en refereren naar ofwel een afkomst en die vaders naam + de afkorting ‘s bevatten – ‘s voor zoon – (Jacobs, Willems….), naar waar men woonde (Cleemput, Van Gijseghem, Van Overschelde….), naar een beroep (Stalpaert, De Smedt….) of eenvoudigweg naar een afwijking of bijzonder kenmerk (Krombeen, De Witte….). De naam Clauwaert voldoet echter aan al deze mogelijke ontstaansvormen. Zekerheid over het ontstaan is er dus niet en wie van ons hier een verklaring verwacht, is er aan voor de moeite: we laten eenvoudigweg de specialisten aan het woord:
bron: De Vlaamse Stam, orgaan van de VVF.
Volgens het blad, “de Nederlandsche Leeuw” zou in de middeleeuwen (voor 1300) in Noord Nederland de voornaam Clauwaert in gebruik geweest zijn. Clauwaerts zou dan kunnen staan voor Clauwaertszoon, later afgekort tot Clauwaert. Zowel Clauwaerts als Clauwaert zijn beide nog steeds bestaande namen.
Ook de herkomst is hier een mogelijke ontstaansbron. In een publicatie van zowat 100 jaar geleden, “Nomina Geographica Neerlandica” van de hand van J. Broekema staat volgende verklaring: In de plaatsnaam Kleverskerke (met roofvogelklauw in het wapenschild) bevind zich een vroege vorm van de naam Clauwaert. Deze zou een verbastering van de naam Klefhart of Klafhart zijn.
Diametraal tegenover elkaar staan A. Van Geertsom die het artikel schreef in de Vlaamse Stam (zie hoger) en Fr. De Brabandere / G. Dupas die wel de naam toeschrijven aan de klauwende leeuw:
bron: Frans Clauwaert
Ook de “Archives Héraldique Suisse” gaat deze weg op:
Tenslotte komt ook de verwijzing naar een gebrek:
Met dank aan Frans Clauwaert, Zwitserland, voor het opzoekwerk en de documentatie.
Zie ook: