Uitspattingen in de Drij Koningen

Volgend artikel werd in 1993 in Eigen Schoon en De Brabander gepubliceerd

DE ABDIJ AFFLIGEM IN OPSPRAAK (1687).

In 1687 diende pastoor Adolf Droesbeeck, of Droesbeke, van Erembodegem (1) bij de Mecbelse aartsbisschop A. de Berghes twee aanklachten in tegen de abdij Affligem, die in opspraak kwam door bet onbetamelijk gedrag van sommige monniken en knechten.

Wie was A. Droesbeeck? Hij verkreeg op 30 juli 1683 bij permutatie met zijn voorganger het pastoraat van Erembodegem, waar hij werd aangesteld op 17 december van dat jaar. Erembodegem behoorde toen tot het aartsbisdom Mechelen. Hij overleed er op 4 november 1692, amper 43 jaar oud. Volgens de officiaal van Mechelen was hij te streng voor zijn parochianen. Hij kwam ook in conflict met de pastoor van Welle, met zijn onderpastoors, met de griffier van de schepenbank en met de groottiendheffers, o.a. de abdijen Affligem en Groenenbriel (Gent).

Het schandaal van de knechten.

Tengevolge van een aanklacht van pastoor A. Droesbeeck werd het mannelijk dienstpersoneel van de abdij op 2 september 1687 door proost Vedastus Van Nuffel, bijgestaan door notaris J. De Witte van Meldert, ondervraagd, of sommigen op O.-L.-Vrouw Hemelvaart in de herberg De Drie Koningen bij de speelman (muzikant) waren geweest en daar gedanst, gesprongen, gekust en geleckt hadden. Ook de waard en de waardin, nl. Guillam Cornelis, die niet kon schrijven, en Elisabeth Robijns, werden gedagvaard.

De 23 knechten waren de volgende:

  • 1. Peeter Clauwaert, paardeknecht.
  • 2. Jan Van Varenbergh, paardeknecbt.
  • 3. Gillis Toursyn, assistent van de portier aan bet Vrouwenhuis (13), 60 jaar oud.
  • 4. Adriaan Cobbaert, kuiper, 40 jaar oud.
  • 5. Gillis De Bols, schoenmaker en portier, 31 jaar oud.
  • 6. Hendrik Van den Jeught, wagemaker, 25 jaar oud.
  • 7. Peter Van den Eede, smid, 26 jaar oud.
  • 8. Ambrosius Robbrechts, schaapherder.
  • 9. Hendrik Kindermans, refterknecht, 25 jaar oud.
  • 10. Michel Dc Pevel, hovenier, 30 jaar oud.
  • 11. Jan Goulin, schommelcock (14), 25 jaar oud.
  • 12. Peter De Visch, mulder, 30 mar oud.
  • 13. Francois Fierens, gastendienaar, 36 jaar oud.
  • 14. Jaques de Zadeleer, knecht en kok van bet sieckhuys, 35 a 36 jaar oud.
  • 15. Jan De Ridder, kok van de conventskeuken, 26 jaar oud.
  • 16.Peter Scheerlinckx, eertijds kleermaker,nu impotent van ouderdom, 64 jaar oud.
  • 17. Klaas De Nil, assistent van de eerste portier, 36 jaar oud.
  • 18. Arnoud Nielens, portier, 54 jaar oud.
  • 19. Franciscuis Perone, loquitur pro se (spreekt voor zich).
  • 20. Andries Van Helewcgen, kleermaker, 21 jaar oud.
  • 21. François Leemans, bakker, 27 jaar oud.
  • 22. Micbiel Mertens, assistent van de bakker, 15 jaar oud.
  • 23. Amatus Van den Driesscbe, organist, 15 à 16 jaar oud.

Verscheidene oudere knechten waren blijkbaar nog weinig of niet actief, maar bleven verder in de abdij kost en inwoning genieten. De meesten waren vrij jong, sommigen zoals de bakkersknecht en de organist nog haast kinderen. De dienaar van de proost ontbreekt, maar combineerde wellicht deze functie met een andere.

De paardeknecht, Peter Clauwaert, verklaarde dat hij op 15 augustus mis had gehoord, gebiecht en gecommuniceerd, en ook aanwezig was in de vespers en bij de preek. Na deelgenomen te hebben aan de processie, was hij met enige eerelycke jonkmans naar De Drij Coninghen gegaan. Daar woonden zijn oom en moye (tante) die hij als zijn ouders aanzag. Hij was er ongeveer anderhalf uur gebleven, doch niet bij de speelman, die hij wel had gehoord in een andere kamer. Daar waren nog 18 a 19 jonkmans en enige dochters, onder wie de zusters van de pastoor van Erembodegem, vergezeld van de pastorieknecht. De speelman verklaarde van Halle te komen en was vergezeld van een vrouw. Voor zonsondergang waren zij vertrokken. Peter Clauwaert was bereid zijn verklaring met een eed te bekrachtigen.

In de bovenvermelde Latijnse brief bevestigde de pastoor zijn beschuldigingen aan het adres van de knechten. Men had ook nog op andere wijze aanstoot gegeven. Nochtans waren de schuldigen nog niet voor bet gerecht gedaagd. Bij het ontvangen van de dagvaarding antwoordde de waardin aan de pedel dat zij zich niet bekommerde om dergelijke zaken en er met de proost die haar verwant was, over gesproken had. Zij diende 5 st. of zo iets aan de pedel te betalen en de anderen werden door de tussenkomst van de proost niet verontrust.

Zie ook:

Plaats een reactie